Rating

Sterke focus, tot op het obsessieve af. Een rating is het voornaamste symbool van je status als schaker.
Schaakuitdagingen worden vaak voorafgegaan door innerlijke vragen als:
‘Hoe zal een overwinning of nederlaag mijn rating beïnvloeden?’
Als gevolg daarvan kies ik mijn tegenstanders en toernooien zorgvuldig om de kans op het verdienen van ratingpunten te maximaliseren.

Sterke focus, maar om een andere reden. Ik ben niet zo geïnteresseerd in de status die een rating op zichzelf geeft, maar in de bijbehorende kansen om deel te nemen aan meer uitdagende en dus spannendere toernooien. De gedachte daarachter is:‘Als ik mijn kennis en begrip van het spel verbeter, zal mijn rating vanzelf wel volgen.’ Ik kies mijn tegenstanders en toernooien zorgvuldig om ervoor te zorgen dat ik voortdurend wordt uitgedaagd.

Reactie na een overwinning

Ik vier mijn overwinningen enthousiast.

De kwaliteit van de partij vind ik belangrijk: was die boeiend, uitdagend en iets waar ik van kan leren?

Analyseren

Ik nodig mijn tegenstander alleen uit om te analyseren om te laten zien hoeveel ik zag tijdens de partij.

Ik analyseer na een partij om te ontdekken of ik het nog beter had kunnen spelen en om te begrijpen wat mijn tegenstander overwoog.

Omgaan met verlies

Nederlagen zijn diep onaangenaam en moeten koste wat kost worden vermeden. Ik geef vaak op zodra ik begin te verliezen van sterkere spelers. Ik vermijd om te analyseren met de tegenstander als ik verloren heb.

Verliezen is uiteraard ongewenst, maar zeker te herstellen. Nederlagen zijn onvermijdelijk als ik vooruitgang wil boeken en vormen uitstekende leermomenten. Ik zoek actief de kans om te analyseren of ik analyseer met een engine om te achterhalen waar ik fout ging. Ik toon veerkracht in het geval van tegenslag.

Onsportief gedrag / cheaten

Kan aanwezig zijn, vooral bij jongere spelers, aangezien voor hen alleen het resultaat telt.

Uitermate zeldzaam, aangezien er weinig voldoening te halen valt uit het behalen van een resultaat door niet-schaaktechnische factoren.

Remise aanbieden of aannemen in een stelling waar je duidelijk beter staat

Hangt sterk af van de rating van de tegenstander. Als hij sterker is dan ik, bied ik remise aan want dat is een mooi resultaat. Als remise afgewezen wordt, probeer ik het later nog een keer. Ik wil niet meer verliezen dan nodig is.

Hangt sterk af van de stelling. Als ik het voordeel kan behouden, kan ik misschien wel winnen. Ook al ga ik verliezen dan heb ik nog veel geleerd van de partij. De rating van de tegenstander vind ik onbelangrijk. Ik wil winnen – of meer leren in plaats van dat ik niet wil verliezen.

Tijdnood

Ik ben hier vatbaar voor. Dat komt doordat ik perfect moet zijn – tweede worden is voor mij waardeloos. Een symptoom van perfectionisme. Het kan ook handig zijn als excuus voor een nederlaag: ‘Ik had gemakkelijk gewonnen, als ik niet in tijdnood was gekomen.’

Ik zou hier vatbaar voor kunnen zijn, maar dat komt omdat ik de allerbeste zet in de stelling wil vinden. Een symptoom van de zoektocht naar de ‘waarheid’ van de positie.

Motivatie

Ik word grotendeels gemotiveerd door extrinsieke overwegingen: win ik, eindig ik hoog in toernooien, verdien ik trofeeën, geld en andere prijzen? Ik wil iets bewijzen.

Ik word vooral gemotiveerd door intrinsieke overwegingen: is het schaken interessant, boeiend en uitdagend? Met andere woorden, leer ik hier iets van? Ik wil beter worden. De prullaria zijn een leuke, maar secundaire beloning.

Lof / kritiek

Ik geniet er echt van om geprezen te worden – en hoe meer superlatieven, hoe beter. Het geeft me een goed gevoel over mijn schaken. Maar wees gewaarschuwd: jouw lof bereikt me niet echt op een diep niveau – ik vermoed dat je een vleier bent, of gemakkelijk onder de indruk, of te zwak om echt talent te onderscheiden. Kritiek maakt me van streek.

Het is altijd een fijn gevoel om oprecht geprezen te worden, maar ik ben een beetje sceptisch over de waarde ervan. Ik heb tenslotte de partij niet voornamelijk gewonnen om jou te imponeren. Heb je wel gezien hoe ik de stelling beter had kunnen spelen? Ik zou je eerlijke feedback op prijs stellen.

Toeschouwers

Ik ben me erg bewust van anderen die mijn partij bekijken. Dit komt soms omdat ik graag voor het publiek speel, maar mogelijk ook omdat ik diep angstig ben voor een negatieve beoordeling. Mijn keuzes kunnen dus rampzalig worden beïnvloed door mijn behoefte aan goedkeuring of door mijn angst om als iemand met onvoldoende inzicht, techniek, enzovoort te worden gezien.

Ik begrijp dat mijn spel er enorm onder zou gaan lijden als de goedkeuring van degenen die mij bekijken een belangrijke zorg zou worden. Omdat ik wil verbeteren in plaats van mezelf te bewijzen, probeer ik de aanwezigheid van toeschouwers te negeren en gewoon de beste zetten te spelen die ik kan bedenken.

Schaken tegen kinderen

Gevaar in aantocht! Ze zullen waarschijnlijk mijn rating verwoesten en me er slecht uit laten zien. Wie wil er nu verliezen van een zwaar onderschat wonderkind met een loopneus en een overbezorgde ouder?

Pardon, wat is hier het probleem? Mis ik iets?

Theorie bestuderen

Theorie bestuderen is natuurlijk nuttig, maar het is een natuurlijk talent dat echt bepaalt wie het gaat maken, dus ik moet op een manier werken die mijn tekortkomingen het beste verhult. Het heeft geen zin om te veel gecoacht te worden of te volgepland te zitten. Ik geef prioriteit aan het bestuderen van openingen en zoek naar goedkope valstrikken – die leiden tot snelle overwinningen en makkelijke roem.
Een variant: ik waardeer diepgaande, theoretische kennis (bijvoorbeeld van de openingen) zowel vanwege de status die het uitstraalt als vanwege de impact op mijn spel. Heb je de omvang van mijn schaakbibliotheek gezien? Ik zal ze op een dag echt lezen.

Essentieel en niet te overschatten. Ik zal alleen aanzienlijke vooruitgang boeken als ik echt hard werk aan het spel, effectieve strategieën gebruik en vanuit de eerste principes werk. Ik weet dat het verwerven van eindspeltechniek niet spectaculair is, maar het is essentieel, dus ik zal daar veel energie in steken. Hm, blijkt dat het eigenlijk best boeiend is.

Openingen

Zolang ik er mee win, blijf ik de zelfde openingen spelen. Ik ben bang dat het veranderen van openingen een gevaarlijke overgangsperiode met zich meebrengt waarin de resultaten kunnen lijden, omdat nieuwe kennis moet worden geïntegreerd en toegepast.

Ik zal proberen mijn kennis van de gespeelde openingen te verdiepen en zal ze niet de schuld geven van mijn eigen fouten. Net als Timman begrijp ik echter ook dat het spelen van een reeks openingen in de loop van de tijd een uitstekende manier is om mijn begrip te maximaliseren, en dat deze langetermijnoverwegingen zwaarder wegen dan de kortetermijnrisico’s.

Schaakstijl

Het is belangrijk om stellingen te creëren en te spelen die bij mijn stijl passen. Ik speel op mijn natuurlijke sterke punten. Van nature ben ik een beetje een Ivanchuk, dus ik blijf weg van Carlsen-achtige uitputtingsslagen. Mijn coach begrijpt dat gewoon niet. Tijd om van coach te wisselen.

Ik weet niet zeker of ik één vaste speelstijl heb. Natuurlijk heb ik voorkeuren, maar ik streef naar een universele, Kramnik-achtige vaardigheid in alle stellingen en fases van het spel. Daardoor sta ik open voor coaching die me uit mijn comfortzone haalt – daar valt immers het meeste te leren.

Oefeningen en huiswerk

Niet echt nuttig voor mij – ik geef de voorkeur aan de spanning van spelen aan het bord en één-op-één coachingsessies. Ik kan mijn talent het beste laten zien in het openbaar en in gezelschap.

Als ik het meeste uit deze lessen wil halen, is het aan mij om thuis de nodige inspanning te leveren. Het is niet glamoureus, maar wel essentieel.